آموزش کامل پوزیشن ‌های بازیکنان والیبال ،والیبال یکی از ورزش‌های تیمی پرهیجان و تکنیکی است که در آن هر بازیکن نقش و جایگاه خاصی در زمین دارد در این آموزش، به‌صورت کامل و ساده با هر پوزیشن، وظایف آن و ویژگی‌های مورد نیاز آشنا می‌شوید. در ادامه مطلب با وب سایت مجله خبری والیبال همراه ما باشید.

آموزش پوزیشن ‌های والیبال

بازیکنان به دو دسته تقسیم می‌شوند:

بازیکنان جلو (Front row) – نزدیک به تور:

پوزیشـن ۴ – چپ جلو (Outside Hitter / Left Front):

• وظیفه اصلی: حمله از سمت چپ زمین.
• شرکت در بلاک کردن مهاجم سمت راست حریف.
• در دریافت سرویس کمک می‌کند.

پوزیشن ۳ – وسط جلو (Middle Blocker / Center Front):

• وظیفه اصلی: دفاع و بلاک (روی تور).
• حمله‌های سریع در وسط زمین انجام می‌دهد.
• پرش‌های سریع و هماهنگ با پاسور دارد.

پوزیشن ۲ – راست جلو (Opposite Hitter / Right Front):

• مهاجم قدرتی که معمولاً مقابل پاسور قرار می‌گیرد.
• مسئول حمله از سمت راست و دفاع مقابل مهاجم چپ حریف.

پوزیشن ‌های والیبال

بازیکنان عقب (Back row) – نزدیک به خط انتهایی زمین:

پوزیشن ۵ – چپ عقب (Left Back):

• شرکت در دریافت سرویس.
• دفاع زمین در سمت چپ.

پوزیشن ۶ – وسط عقب (Middle Back):

• پوشش زمین وسط در دفاع.
• مسئول توپ‌های آزاد و توپ‌هایی که از بلاک رد می‌شوند.

پوزیشن ۱ – راست عقب (Right Back):

• معمولاً جای پاسور است.
• آغاز حمله با تنظیم پاس برای مهاجمان.

پوزیشن‌های اصلی والیبال در زمین

پاسور (Setter):

• مغز تیم، مثل بازی‌ساز در فوتبال.
• وظیفه پاس دادن برای شروع حمله دارد.
• معمولاً در پوزیشن ۱ یا ۲ است.

مهاجم قدرتی (Outside Hitter / Left-side):

• حمله‌کننده اصلی از سمت چپ زمین.
• در دریافت سرویس و دفاع نیز نقش دارد.

پوزیشن‌های تخصصی والیبال

دفاعی وسط (Middle Blocker):

• تمرکز بر بلاک کردن و دفاع از حملات سریع.
• حملات سریع وسط را اجرا می‌کند.

مهاجم مقابل پاسور (Opposite Hitter / Right-side):

• بازیکن قدرتی که معمولاً در پوزیشن ۲ است.
• در حمله، دفاع، و سرویس نقش مهمی دارد.

لیبرو (Libero)

• بازیکن تخصصی دفاعی.
• نمی‌تواند حمله کند، سرویس بزند یا روی تور برود.
• با لباس متفاوت بازی می‌کند.
• جایگزین بازیکنان عقب می‌شود.

چرخش در والیبال 

• پس از هر کسب امتیاز از سرویس حریف، بازیکنان در جهت عقربه‌های ساعت یک پوزیشن جلوتر می‌روند.
• موقعیت پاسور و لیبرو در این چرخش اهمیت زیادی دارد.

وظایف هر بازیکن در والیبال چیست

• پاسور: تنظیم حمله و توزیع پاس بین مهاجمان.
• اسپکر: حمله از چپ، دریافت سرویس و دفاع.
• پشت‌خط‌زن: حمله از راست و دفاع در برابر حمله‌های اسپکر.
• مدافع میانی: دفاع روی تور و اجرای حمله سریع از وسط.
• لیبرو: توپ‌گیری و دریافت؛ اجازه زدن اسپک یا سرویس را ندارد.
• دریافت‌کننده: نقش مکمل اسپکر در دریافت و حمله.

لیبرو در والیبال چه کار می‌کند

• بازیکن تخصصی خط عقب.
• با لباس متفاوت وارد می‌شود.
• جایگزین مدافع میانی در خط عقب می‌شود.
• توپ‌گیری، دریافت سرویس، پوشش دفاعی.
• نمی‌تواند اسپک بزند، سرویس بزند یا روی تور شرکت کند.

بهترین پوزیشن برای افراد کوتاه قد در والیبال

لیبرو یا پاسور.

• لیبرو نیازی به اسپک یا دفاع روی تور ندارد.
• پاسورها بیشتر به هوش بازی و سرعت تصمیم‌گیری نیاز دارند تا قد بلند.
• افراد کوتاه قد با واکنش‌های سریع و توپ‌گیری قوی می‌توانند بسیار مؤثر باشند.

تفاوت لیبرو و پاسور در والیبال

ویژگی	لیبرو	پاسور
موقعیت	فقط خط عقب	هر سه خط
وظایف	دفاع و دریافت	توزیع پاس
ضربه به توپ	اسپک ممنوع	مجاز
سرویس	مجاز نیست	مجاز است
تعویض	آزاد و بدون محدودیت	با تعویض رسمی

نقش اسپکر در والیبال چیست

• مهاجم اصلی در خط جلو (پوزیشن ۴).
• دریافت سرویس در حالت چرخش عقب.
• دفاع در برابر حمله پشت‌خط‌زن حریف.
• پرش‌های مکرر، حمله سریع، و قدرت بدنی بالا لازم دارد.

شماره پوزیشن های والیبال چگونه است

اعداد پوزیشن‌ها از 1 تا 6 هستند:

• از عقب راست (۱) شروع می‌شود و خلاف جهت عقربه ساعت چرخش دارد.
• پوزیشن‌های جلویی: 2 (راست)، 3 (وسط)، 4 (چپ)
• پوزیشن‌های عقبی: 5 (چپ)، 6 (وسط)، 1 (راست)

پوزیشن ۶ در والیبال کجاست

پشت زمین در مرکز قرار دارد.

• بازیکن در این موقعیت معمولاً وظیفه پوشش حملات، دریافت سرویس، و دفاع را بر عهده دارد.
• گاهی لیبرو یا یکی از دریافت‌کنندگان در این پوزیشن قرار می‌گیرند.

جایگاه بازیکنان والیبال روی زمین

• به صورت ۳ بازیکن جلو و ۳ بازیکن عقب.
• جایگاه‌ها بر اساس چرخش مشخص می‌شوند اما نقش‌ها می‌توانند با حرکت بازیکن قبل از زدن سرویس تغییر کنند.

آموزش پوزیشن های والیبال برای مبتدی ها

در والیبال، هر تیم ۶ بازیکن در زمین دارد که در پوزیشن (موقعیت) مشخصی قرار می‌گیرند. این پوزیشن‌ها بر اساس جایگاه فیزیکی در زمین، و نقش هر بازیکن در بازی تعریف می‌شود. دانستن این موقعیت‌ها برای یادگیری صحیح و اجرای درست بازی بسیار مهم است.

۱. پاسور (Setter)

نقش: مغز متفکر تیم. توپ دوم را برای حمله تنظیم می‌کند.
محل قرارگیری: معمولا در پوزیشن ۱ (عقب راست) یا ۲ (جلو راست).
ویژگی‌ها: سرعت بالا، دقت، قدرت تصمیم‌گیری.

۲. پشت‌خط‌زن (Opposite Hitter)

نقش: مهاجم اصلی تیم از سمت راست زمین. گاهی در دفاع هم کمک می‌کند.
محل قرارگیری: پوزیشن ۱ (عقب راست) یا ۲ (جلو راست).
ویژگی‌ها: قدرتی، توانایی حمله از زوایای مختلف.

 3. سرعتی‌زن (Middle Blocker)

نقش: دفاع روی تور و حملات سریع در مرکز تور.
محل قرارگیری: معمولا در پوزیشن ۳ (وسط جلو).
ویژگی‌ها: قد بلند، پرش بالا، سرعت در جاگیری.

پوزیشن های بازیکنان والیبال با تصویر

۴. دریافت‌کننده قدرتی (Outside Hitter)

نقش: دریافت سرویس و حمله از سمت چپ.
محل قرارگیری: پوزیشن ۴ (جلو چپ) یا ۵ (عقب چپ).
ویژگی‌ها: همه‌فن‌حریف، قوی در دریافت و حمله.

 5. لیبرو (Libero)

نقش: متخصص دفاع و دریافت سرویس. مجاز به حمله و زدن سرویس نیست.
محل قرارگیری: پست عقب (معمولاً ۵ یا ۶).
ویژگی‌ها: انعطاف‌پذیر، سریع، با دقت بالا.

۶. مدافع عقب (Defensive Specialist)

نقش: کمک به دفاع در عقب زمین. گاهی جایگزین بازیکنان ضعیف در دفاع می‌شود.
محل قرارگیری: پوزیشن‌های عقب (به‌ویژه 6 – وسط عقب).
ویژگی‌ها: شبیه لیبرو ولی بدون محدودیت رنگ لباس.

⏬مقالات پیشنهادی⏬

لیگ ملت های والیبال ۲۰۲۵لقب فرناندو گاگوبرترین مربی والیبال زنان