آیتالله سید علی خامنهای، رهبر کنونی جمهوری اسلامی ایران، یکی از برجستهترین و تأثیرگذارترین چهرههای سیاسی و مذهبی معاصر کشور است. او نقش محوری در شکلگیری نظام جمهوری اسلامی و هدایت سیاستهای داخلی و خارجی ایران دارد. در ادامه مطلب با وب سایت مجله خبری والیبال همراه ما باشید.
زندگینامه سید علی خامنهای
سید علی خامنهای در خانوادهای روحانی و سنتی در مشهد متولد شد و دوران کودکیاش را در شرایطی ساده و از نظر مالی فقیرانه سپری کرد.
وی تا پنج سالگی در خانهای کوچک با یک اتاق و زیرزمین در محلهای فقیرنشین زندگی میکرد که بعدها با کمک علاقهمندان، به خانهای سهاتاقه تبدیل شد.
از چهار سالگی همراه برادرش سید محمد در مکتبخانه قرآن و اصول دینی را فرا گرفت و سپس دوره ابتدایی را در مدرسه دارالتعلیم دیانتی مشهد گذراند، جایی که آموزش قرائت و تجوید قرآن را نزد قاریان محلی دید.
زندگی سید علی خامنهای
آیتالله خامنهای تحصیلات حوزوی خود را با فراگیری معالمالاصول نزد آیتالله سید جلیل حسینی سیستانی آغاز کرد و شرح لمعه و مباحث فقهی را از پدر و آیتالله هاشم قزوینی آموخت.
در سال ۱۳۳۴ در درس خارج فقه آیتالله سید محمدهادی میلانی حضور یافت و دو سال بعد برای ادامه تحصیل به نجف رفت و در محضر بزرگان حوزه مانند آیات عظام سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خویی بهرهمند شد، اما به علت مخالفت پدر به مشهد بازگشت و همان سال اجازه روایت از آیتالله میلانی را دریافت کرد.
در سال ۱۳۳۷ به قم مهاجرت کرد و در مدرسه حجتیه اقامت گزید. در این دوران از درس استادانی همچون آیتالله سید حسین بروجردی و امام خمینی استفاده کرد و پنج سال در قم به تحصیل و تدریس پرداخت. پس از نابینا شدن پدرش در سال ۱۳۴۳، بار دیگر به مشهد بازگشت و تا سال ۱۳۴۹ در جلسات درس خارج فقه آیتالله سید محمدهادی میلانی شرکت داشت.
سید علی خامنه ای بیوگرافی
او از ازدواج نخست خود صاحب سه دختر شد که همگی درگذشتند. پس از آن، با خدیجه میردامادی ازدواج کرد که حاصل این پیوند، چهار پسر و یک دختر بود.
از میان برادرانش، سید محمد و سید هادی فعالیتهای سیاسی و روحانی داشتند؛ سید محمد نیز در جریان عضویت در مجلس خبرگان قانون اساسی و مجلس شورای اسلامی هدف سوءقصد قرار گرفت اما جان سالم به در برد.
خواهر او، بدری سادات، همسر علی تهرانی است که در جریان خیزش ۱۴۰۱ ایران، سید علی خامنهای از او اعلام برائت کرد. همچنین، سید حسن، تنها برادر غیرروحانیاش، در وزارت نفت مشغول به کار است.
عکس پروفایل سید علی خامنهای
عکس های سید علی خامنهای
بیوگرافی سید علی خامنه ای
آیتالله سید علی حسینی خامنهای یکی از برجستهترین چهرههای سیاسی و مذهبی ایران در دوران معاصر بهشمار میرود.
از سال ۱۳۶۸ تاکنون، او بهعنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران عهدهدار بالاترین مقام کشور است و دومین فردی است که در تاریخ جمهوری اسلامی به این جایگاه رسیده است.
سوابق انقلابی، دوره ریاستجمهوری، فعالیتهای علمی و فرهنگی، و نقشآفرینی گسترده در عرصههای داخلی و بینالمللی، ایشان را به شخصیتی تأثیرگذار در تحولات ایران و منطقه بدل کرده است.
سید علی خامنه ای کیست
نام کامل : سید علی حسینی خامنهای
متولد : ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ (۱۹ آوریل ۱۹۳۹)
محل تولد : مشهد، ایران
نقش فعلی: رهبر جمهوری اسلامی ایران (از ۱۳۶۸ تاکنون)
سید علی خامنه ای چه کسی هست
سید علی خامنهای در ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ در شهر مشهد چشم به جهان گشود. پدرش، سید جواد خامنهای، از علمای دینی و از مهاجران آذریتبار به مشهد بود.
مادر او نیز بانویی دیندار و مورد احترام در میان جامعه مذهبی به شمار میرفت. خانواده خامنهای با سبک زندگی ساده و امکانات محدود، در طبقه متوسط جامعه قرار داشتند.
خانواده سید علی خامنه ای
پدر سید جواد خامنه ای روحانی و مجتهد آذربایجانی تبار
مادر خدیجه میردامادی از خانواده ای مذهبی اهل نجف و یزد.
پدر خانواده منبع اصلی درآمد بود که بسیار محدود بود در مصاحبه ها، آیت الله خامنه ای به این نکته اشاره کرده که کودکی ما با رنج و زحمت گذشت گاهی شبها شام نداشتیم… من لباسهای وصله دار میپوشیدم.
سید علی خامنه ای و پدرش سید علی خامنه ای آموزش دینی خود را از سن چهار سالگی در خانه آغاز کرد و پدرش سید جواد خامنه ای اولین معلم او در آموزش قرآن بود.
زندگی شخصی سید علی خامنهای
آیتالله خامنهای با دختر حجتالاسلام خجسته بافقی ازدواج کرده و صاحب چند فرزند است. خانواده او حضور بسیار محدودی در رسانهها دارند و همواره در حاشیه بودهاند. او سبک زندگی سادهای را دنبال میکند و به شعر، ادبیات فارسی و موسیقی سنتی ایرانی علاقهمند است.
همسر سید علی خامنهای
در اوایل پاییز سال ۱۳۴۳، سید علی خامنهای با منصوره خجسته باقرزاده ازدواج کرد. او در خانوادهای مذهبی و بازاری در مشهد رشد یافته و هیچگونه فعالیت سیاسی رسمی نداشته است. با این حال، بهطور منظم به دیدار خانوادههای شهدا میرود. تاکنون تصویری رسمی از او در رسانهها منتشر نشده است.
فرزندان سید علی خامنهای
سید علی خامنهای دارای شش فرزند است؛ دو دختر به نامهای بشری و هدی و چهار پسر به نامهای سید مصطفی، سید مجتبی، سید مسعود (یا محسن) و سید میثم.
بچههای سید علی خامنهای
فرزند ارشد، سید مصطفی، در حوزه علمیه به تحصیل علوم دینی مشغول است. سید مجتبی نیز در دوران جنگ ایران و عراق در جبههها حضور داشته و ارتباط نزدیکی با نهادهای بسیج و سپاه دارد؛ او گاهی بهعنوان یکی از گزینههای احتمالی رهبری مطرح میشود.
سید مسعود که گاهی با نام محسن نیز شناخته میشود، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم است و بیشتر به تدوین و گردآوری خاطرات پدر و مدیریت محتوای سایت رهبر انقلاب میپردازد.
رهبر انقلاب فرزندان خود را از ورود به فعالیتهای اقتصادی و کسب مناصب دولتی و حکومتی بازداشته است.
عکس سید علی خامنهای
عکس جذاب سید علی خامنهای
پسران سید علی خامنه ای
۱. مصطفی خامنهای:
- متولد دهه ۱۳۴۰
- روحانی و استاد حوزه علمیه قم
- نسبتاً کمحاشیه و فعال در مسائل فرهنگی-دینی
- گفته میشود شبیهترین فرزند به پدر در تفکر و رفتار است.
۲. مجتبی خامنهای:
- متولد حدود ۱۳۴۸
- روحانی، از افراد تأثیرگذار و شناختهشدهتر در میان فرزندان
- در برخی محافل از او بهعنوان چهره سیاسی و محتمل برای جانشینی پدر یاد میشود
- همسرش، دختر غلامعلی حداد عادل است.
۳. میثم خامنهای:
- پژوهشگر حوزه علوم انسانی
- کمتر در حوزه سیاسی فعال است و عمدتاً در زمینههای فرهنگی و تحقیقاتی شناخته میشود.
۴. مسعود خامنهای:
- فعالیتهای رسانهای یا سیاسی ندارد
- بیشتر در فضای خصوصی و غیررسمی حضور دارد.
ملیت سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای اهل ایران است و در ۱۹ آوریل ۱۹۳۹ (۲۹ فروردین ۱۳۱۸) در شهر مشهد زاده شد. بخش عمده زندگی و تحصیلات عالی حوزوی خود را نیز در داخل کشور سپری کرده است.
اصالت سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای از سوی پدر دارای ریشه آذری و از طرف مادر اصالتی یزدی و فارسیتبار دارد. خانواده او از سادات حسینی بهشمار میروند که نسبشان به امام سجاد (ع) میرسد و در طول قرون گذشته همواره در شمار علمای دین بودهاند.
مذهب سید علی خامنه ای
مذهب: شیعه دوازده امامی
عنوان مذهبی سید علی خامنه ای
عنوان مذهبی: آیتالله العظمی
حزب سیاسی سید علی خامنه ای
حزب جمهوری اسلامی (۱۳۶۶–۱۳۵۷)
جامعه روحانیت مبارز (۱۳۶۸–۱۳۵۶)
سن سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای متولد 29 فروردین 1318 (برابر با 19 آوریل 1939) است. در حال حاضر او 91 ساله است.
سید علی خامنه ای
سید علی خامنه ای از چهره های تأثیرگذار تاریخ معاصر ایران است که نقش محوری در انقلاب جنگ، ساختار سیاسی و هدایت فکری کشور داشته است. فهم ،زندگی افکار و سیاستهای او برای تحلیل تحولات معاصر ایران ضروری است.
تحصیلات آیت الله خامنه ای
تحصیلات آیت الله خامنه ای سید علی خامنه ای تحصیلات خود را در حوزه علمیه آغاز کرده و در سن ۱۱ سالگی در مشهد تحصیل دینی را شروع کرد او دروس مقدماتی و سطح حوزه را نزد استادانی مانند پدرش شیخ هاشم قزوینی و آیت الله میلانی فرا گرفت.
تحصیلات سید علی خامنه ای
تحصیلات : حوزه علمیه قم (۱۹۵۸-۱۹۶۴)، حوزه نجف (۱۹۵۷-۱۹۵۸)
تحصیلات حوزوی سید علی خامنه ای
در حدود سال ۱۳۳۶ شمسی (۱۹۵۷) میلادی) به قم رفت و از اساتیدی چون آیت الله سید حسین طباطبایی بروجردی امام خمینی و علامه طباطبایی بهره مند شد.
پس از بازگشت به مشهد در سال ۱۳۴۳ شمسی (۱۹۶۴ میلادی به تدریس و فعالیتهای سیاسی پرداخت.
او تحصیلات رسمی دانشگاهی نداشت، اما در زبانهای عربی انگلیسی و اردو مسلط است و به شعر و ادبیات علاقه مند است.
در ساختار حوزه عنوان او «آیت الله» است و پس از درگذشت آیت الله اراکی در دهه ۷۰، برخی نهادهای جمهوری اسلامی او را به عنوان مرجع تقلید معرفی کردند.
خانه سید علی خامنهای
آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در حال حاضر در محل اقامت سازمانی موسوم به «بیت رهبری» در مرکز تهران زندگی میکند. این مجموعه علاوه بر محل سکونت، دفتر کار و محل برگزاری دیدارها و مراسم رسمی وی نیز محسوب میشود.
خانه سید علی خامنهای در پاستور
پیش از رسیدن به مقام رهبری در سال ۱۳۶۸، او در خانهای با باغچه در خیابان پاستور تهران سکونت داشت. مجموعه بیت رهبری اکنون تحت حفاظت ویژه سپاه حفاظت ولیامر قرار دارد و بهدلیل ملاحظات امنیتی، اطلاعات جزئی درباره فضای داخلی آن منتشر نمیشود. فضای این مجموعه ساده و فاقد تزئینات خاص است.
ثروت سید علی خامنهای
بر پایه اظهارات برخی مسئولان پیشین بیت رهبری، آیتالله خامنهای زندگی بسیار سادهای دارد و از حقوق رسمی برخوردار نیست؛ تأمین هزینههای زندگی او عمدتاً از راه نذورات مردمی صورت میگیرد. برخی گزارشها، سطح زندگی او را پایینتر از میانگین جامعه عنوان کردهاند.
در مقابل، برخی رسانهها از جمله خبرگزاری رویترز در سال ۲۰۱۳ گزارش دادند که خامنهای بر داراییهایی به ارزش حدود ۹۵ میلیارد دلار کنترل دارد، که بخش بزرگی از آن توسط ستاد اجرایی فرمان امام مدیریت میشود.
این نهاد بخش قابلتوجهی از داراییهای خود را از طریق مصادره اموال افراد و اقلیتهای مذهبی بهدست آورده و اکنون سهم زیادی از اقتصاد کشور را در اختیار دارد.
بنیاد مستضعفان نیز بهعنوان یکی دیگر از نهادهای اقتصادی وابسته به رهبری، در سال ۱۳۹۸ درآمد قابل توجهی کسب کرد که منجر به درخواستهایی برای شفافسازی مالی شد. برخی فعالیتهای اقتصادی این نهادها شامل خرید سهام بانکها و شرکتهای بزرگ است.
شایعات در خصوص سید علی خامنهای
در سالهای اخیر، شایعات متعددی درباره وضعیت جسمانی آیتالله خامنهای منتشر شده است. از جمله در سال ۲۰۱۰ گزارشی منتشر شد که او را مبتلا به نوعی نادر از سرطان خون معرفی میکرد؛ هرچند هیچگاه این ادعاها بهطور رسمی تأیید نشدند.
سید علی خامنهای سرطان پروستات
در سال ۲۰۱۵، روزنامهای مدعی شد که سید علی خامنهای به سرطان پروستات در مرحله چهارم مبتلا است و پیشبینی کرده بود که امید به زندگی او بیش از دو سال نخواهد بود.
در سال ۱۳۹۹، یکی از کاربران شبکههای اجتماعی مدعی شد وضعیت جسمانی رهبر وخیم شده و دیدار او با رئیسجمهور وقت، حسن روحانی، لغو شده است؛ با این حال، دفتر رهبری این اخبار را بهطور رسمی تکذیب کرد.
در شهریور ۱۴۰۱ نیز بار دیگر شایعاتی درباره وخامت حال او مطرح شد. منابعی گزارش دادند که او پس از انجام جراحی، در بستر بیماری قرار دارد.
در همان زمان تصویری از او در یکی از مراسم مذهبی منتشر شد، اما روزنامه نیویورک تایمز صحت اخبار بیماری او را تأیید کرده و به نشانههایی چون ناتوانی در نشستن طولانی اشاره کرده بود.
دست راست سید علی خامنهای
در تاریخ ۶ تیر ۱۳۶۰، آیتالله خامنهای در جریان یک ترور نافرجام هدف انفجار قرار گرفت. این حادثه منجر به آسیب جدی در ناحیه سینه، کتف و دست راست او شد که در نهایت به فلج شدن دست راست وی انجامید.
وضعیت جسمانی سید علی خامنهای
در ۱۷ شهریور ۱۳۹۳، وبسایت رسمی دفتر رهبری اعلام کرد که آیتالله خامنهای تحت عمل جراحی پروستات قرار گرفته است.
علیرضا مرندی، رئیس تیم پزشکی، توضیح داد که این عمل بهدلیل بروز یک عارضه پزشکی انجام شد و رهبر نیز با نظر پزشکان همراهی کامل داشت.
او پس از گذراندن یک هفته بستری در بیمارستان، در تاریخ ۲۴ شهریور مرخص شد و در مصاحبهای اعلام کرد که جای هیچ نگرانی نیست و این جراحی، یک عمل کاملاً معمولی و ساده بوده است.
فیسبوک سید علی خامنهای
آدرس پیج سید علی خامنهای در شبکه اجتماعی فیسبوک: Khamenei.ru@
توییتر سید علی خامنهای
آدرس پیج سید علی خامنهای در شبکه اجتماعی توییتر: Khamenei_fa@
فعالیت های سیاسی خامنه ای
سید علی خامنهای از اوایل دهه ۱۳۳۰ شمسی وارد عرصه مبارزات سیاسی علیه حکومت پهلوی شد و فعالیتهای انقلابی خود را با جدیت دنبال کرد.
فعالیتهای انقلابی
او از جمله نخستین روحانیونی بود که بهطور علنی از نهضت امام خمینی حمایت کرد و در مسیر مبارزه، بارها توسط ساواک بازداشت، زندانی و به نقاط مختلف تبعید شد.
نقش در بیداری مردم
سخنرانیهای روشنگرانه و انتقادی او در مساجد شهرهایی چون مشهد، تهران و تبریز تأثیر قابل توجهی در آگاهی مردم و تقویت جریان انقلاب اسلامی داشت.
خامنه ای قبل انقلاب
سید علی خامنهای فعالیتهای سیاسی خود را در دهه ۱۳۴۰ آغاز کرد و در این مسیر بارها توسط ساواک دستگیر شد. نخستین بار در خرداد ۱۳۴۲ به دلیل سخنرانیاش درباره یورش به مدرسه فیضیه و سلطه اسرائیل در بیرجند بازداشت و روانه زندان شد. پس از آن، با آغاز تظاهرات ۱۵ خرداد، وی به مشهد منتقل شده و به مدت ده روز در بازداشت ماند.
در دی ماه همان سال، حین سفری به زاهدان، دوباره دستگیر و این بار به زندانی در تهران منتقل شد. او در سالهای بعد، علاوه بر ادامه فعالیتهای سیاسی، گروهی مخفی برای مقابله با حکومت وقت تشکیل داد که در سال ۱۳۴۵ توسط ساواک شناسایی شد.
در این دوران، وی به فعالیتهایی چون ترجمه کتاب، امامت جماعت، و برگزاری جلسات تفسیر قرآن و مباحث ایدئولوژیک پرداخت. اما بین سالهای ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۳ چندین بار توسط ساواک بازداشت شد و در زندانهایی مانند کمیته مشترک ضد خرابکاری نگهداری گردید.
باز داشت آیت الله خامنه ای
در اواخر سال ۱۳۵۶، نیروهای امنیتی حکومت پهلوی آیتالله خامنهای را دستگیر کرده و به مدت سه سال به ایرانشهر تبعید کردند. در این مدت، از سفر او به عتبات عالیات نیز جلوگیری شد.
با اوجگیری مبارزات انقلابی در سال ۱۳۵۷، او پس از آزادی به مشهد بازگشت و فعالیتهای انقلابیاش را در مسجد آلرسول و دیگر مکانها ادامه داد.
همزمان با تحصیل در کلاس پنجم ابتدایی، در مدرسه سلیمانخان مشهد آموزش مقدماتی علوم حوزوی را آغاز کرد و بخشی از دروس را نزد پدرش فرا گرفت. این دوره با حضور نواب صفوی در مشهد همزمان بود و تأثیر چشمگیری در شکلگیری دیدگاههای سیاسی او داشت.
او پس از آن، دروس سطح حوزه را در مدرسه نواب گذراند و به موازات آن، تا سال دوم دبیرستان به تحصیل پرداخت
تبعید سید علی خامنهای
او سپس به جیرفت تبعید شد، ولی در شهریور همان سال به کهنوج رفت و فعالیتهایش را ادامه داد. در مهر ۱۳۵۷، راهی مشهد شد و با فعالیتهای افشاگرانه و سخنرانیهای خود، نقش مهمی در انقلاب ایفا کرد.
با حضور خمینی در فرانسه، او خواستار بازگشت او شد و در تظاهرات و اعتراضات مشهد شرکت کرد.
در دی ۱۳۵۷، به همراه دیگر مبارزان، در تظاهرات و فعالیتهای ضد حکومتی فعال بود و در عاشورای آن سال، خطبههایی علیه رژیم خواند.
پس از پیروزی، به تهران رفت و در کمیته تبلیغات و شورای انقلاب نقش مهمی ایفا کرد و در تحصنها و نشر اعلامیهها شرکت داشت.
پیروزی انقلاب و سید علی خامنهای
در ۲۳ دی ۱۳۵۷، آیتالله روحالله خمینی شورای انقلاب اسلامی را بنیان نهاد و روز پس از آن، شاه ایران کشور را ترک کرد. پس از کنارهگیری شاه و سقوط دولت شاپور بختیار، خمینی در ۱۲ بهمن همان سال از تبعید در فرانسه به ایران بازگشت.
با اعلام بیطرفی ارتش در ۱۵ بهمن، دولت موقت به ریاست مهدی بازرگان تشکیل شد و نهایتاً در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷، انقلاب اسلامی به پیروزی قطعی رسید.
سید علی خامنهای پس از انقلاب ۱۳۵۷
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷، وی به سرعت در مسئولیتهای مهمی منصوب شد:
مسئولیتها:
- عضو شورای انقلاب اسلامی
- نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی (دوره اول)
- امام جمعه موقت تهران (از ۱۳۵۹)
- نماینده امام در شورای عالی دفاع
- رئیسجمهور ایران (۱۳۶۰–۱۳۶۸) – دومین رئیسجمهور پس از ابوالحسن بنیصدر
- عضو حزب جمهوری اسلامی (تا انحلال آن).
خانه سید علی خامنه ای در پاستور
پیش از انتصاب به رهبری در سال ۱۳۶۰، ایشان در خانهای دارای باغ در خیابان پاستور سکونت داشتند. محل فعلی رهبری، که بهنام «بیت رهبری» شناخته میشود، تحت حفاظت سپاه حفاظت ولیامر قرار دارد و بهدلیل ملاحظات امنیتی، دسترسی و اطلاعرسانی درباره جزئیات آن محدود است.
در ساعت ۸:۱۵ صبح، ایشان به بیمارستان منتقل شدند و در پی این واقعه، دست راستشان از کار افتاد. برخی منابع گروههایی مانند سازمان مجاهدین خلق یا گروه فرقان را عامل این ترور دانستهاند.
آیت الله خامنهای پس از انقلاب
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، آیتالله خامنهای به سرعت به مناصب کلیدی نظام منصوب شد. او به عضویت شورای انقلاب درآمد، امام جمعه تهران شد، نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی بود و یکی از شخصیتهای تأثیرگذار در شکلگیری ساختار نوین جمهوری اسلامی محسوب میشد.
خامنهای عضویت در شورای انقلاب
در روزهای ابتدایی انقلاب، خامنهای با ورود به شورای انقلاب نقش مؤثری ایفا کرد. این شورا به دستور امام خمینی در آبان ۱۳۵۷ تشکیل شد و رسماً از ۲۲ دی همان سال آغاز به کار کرد.
با پیشنهاد مرحوم مرتضی مطهری، خامنهای در دیماه به عضویت شورا درآمد و در تصمیمگیریهای کلیدی، از جمله مذاکرات با مقامات داخلی و خارجی، حضور فعالی داشت. او در تمامی دورههای فعالیت شورا، عضو ثابت باقی ماند و در تیر ۱۳۵۸ به معاونت امور انقلاب وزارت دفاع منصوب شد. همچنین عضو کمیسیون وزرای امنیتی و مسئول مرکز اسناد و سرپرستی سپاه پاسداران بود.
تاریخچه انتخاباتی خامنهای
در اسفند ۱۳۵۸، خامنهای از سرپرستی سپاه استعفا داد تا در انتخابات مجلس شورای اسلامی شرکت کند.
او در نخستین دوره انتخابات مجلس در اسفند ۱۳۵۸ نامزد شد و با حمایت ائتلافی متشکل از جامعه روحانیت مبارز و حزب جمهوری اسلامی، در اردیبهشت ۱۳۵۹ به عنوان پنجمین منتخب حوزه تهران انتخاب گردید.
خامنهای در مجلس به عنوان عضو و رئیس کمیسیون امور دفاعی فعالیت داشت، اما به دلیل حضور مستمر در جبهههای جنگ ایران و عراق، در جلسات مجلس کمتر حضور یافت.
پس از زخمی شدن در تیر ۱۳۶۰، حضور او در مجلس به حداقل رسید و در مهر همان سال با انتخاب به ریاستجمهوری، از مجلس خارج شد.
ریاست جمهوری خامنهای
در سال ۱۳۶۰ و پس از برکناری بنیصدر، سید علی خامنهای به عنوان دومین رئیسجمهور ایران انتخاب شد و دو دوره متوالی، از ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸، این سمت را برعهده داشت. دوران ریاستجمهوری او با شرایط دشواری چون جنگ ایران و عراق، تحریمها و بازسازی کشور همراه بود و در این مدت همکاری نزدیکی با امام خمینی، رهبر وقت، داشت.
خامنهای امام جمعه تهران
از ۲۴ دی ۱۳۵۸، سید علی خامنهای به عنوان امام جمعه تهران منصوب شد و طی بیش از چهار دهه، بیش از ۲۴۰ نماز جمعه اقامه کرده است.
دوره اول امامت او از دی ۱۳۵۸ تا تیر ۱۳۶۰ بود که در همین بازه زمانی هدف ترور قرار گرفت. دوره دوم پس از بهبود یافتن از ترور تا زمان انتخاب او به رهبری ادامه داشت؛ در اسفند ۱۳۶۳ نیز بمبگذاری در نماز جمعه تهران رخ داد که ۱۴ کشته و ۸۸ زخمی برجای گذاشت. دوره سوم امامت او از زمان رهبری تاکنون است و اولین نماز جمعه پس از وقفهای طولانی، در خرداد ۱۳۹۸ برگزار شد.
ترور نافرجام سید علی خامنهای
در تاریخ ۶ تیر ۱۳۶۰، هنگامی که سید علی خامنهای در مسجد ابوذر تهران در حال ایراد سخنرانی بود، یک بمب منفجر شد که باعث آسیب شدید به دست راست او گردید.
این حمله تروریستی توسط سازمان مجاهدین خلق انجام شد. پس از درمان، خامنهای به فعالیتهای سیاسی خود ادامه داد و این حادثه به افزایش محبوبیت او در میان نیروهای انقلابی انجامید.
ترور آیت الله خامنهای
آیتالله خامنهای در حالی که در مجلس سخنرانی میکرد، هدف حمله تروریستی قرار گرفت. این بمبگذاری حدود یک هفته پس از برکناری بنیصدر اتفاق افتاد و چند روز بعد نیز انفجاری در حزب جمهوری اسلامی رخ داد که تعدادی از اعضا را به شهادت رساند.
بمب جاسازیشده در ضبط صوتی که نزدیک قلب او بود منفجر شد و در اثر آن، خامنهای زخمی و بیهوش گردید.
پس از انتقال به بیمارستان، دست راست وی از کار افتاد. مسئولیت این ترور را برخی منابع به سازمان مجاهدین خلق و گروه فرقان نسبت دادهاند.
رهبری سید علی خامنه ای
پیش از درگذشت آیتالله خمینی، آیتالله حسینعلی منتظری به عنوان جانشین رهبری برگزیده شده بود، اما در تاریخ ۶ فروردین ۱۳۶۸ از سوی خمینی از این مقام برکنار و از ادامه کار استعفا داد.
پس از درگذشت خمینی در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، مجلس خبرگان رهبری جلسهای فوقالعاده تشکیل داد و با توجه به شرایط حساس کشور از جمله پایان جنگ با عراق و فشارهای بینالمللی، انتخاب رهبری را در اولویت قرار داد. در آغاز جلسه، خبرگان استعفای منتظری را به طور رسمی تأیید کردند.
در جریان بحثها، گزینههایی چون رهبری شورایی یا انتخاب یک مرجع تقلید بهعنوان رهبر بررسی شد، اما اجماعی بر این موارد حاصل نشد. در نهایت، اکثریت اعضای مجلس خبرگان سید علی خامنهای، رئیسجمهور وقت را به عنوان رهبر موقت جمهوری اسلامی ایران انتخاب کردند.
برگزیدن رهبر جمهوری اسلامی ایران
پس از درگذشت آیتالله خمینی در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، مجلس خبرگان رهبری نشست فوقالعادهای برگزار کرد. در آغاز جلسه، استعفای آیتالله حسینعلی منتظری از سمت قائممقامی رهبری، که پیشتر اعلام شده بود، با اکثریت آرا تأیید شد.
در ادامه، اعضای مجلس بر سر نحوهی جانشینی رهبری به بحث پرداختند؛ برخی بر انتخاب یک مرجع تقلید تأکید داشتند و برخی دیگر از رهبری شورایی حمایت میکردند، اما توافقی حاصل نشد. در این میان، نام آیتالله سید علی خامنهای برای رهبری فردی مطرح شد و آیتالله هاشمی رفسنجانی درباره صلاحیت او سخنرانی کرد.
با وجود مخالفت اولیه خامنهای، ۶۰ نفر از مجموع ۷۴ عضو حاضر در مجلس خبرگان، به رهبری موقت او رأی مثبت دادند. پس از اصلاح قانون اساسی و برگزاری همهپرسی، مجلس خبرگان در رأیگیری نهایی، وی را به عنوان رهبر دائمی جمهوری اسلامی ایران برگزید.
پیشینه نظامی و خدمات دفاعی
– شاخه نظامی: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
– موقعیتهای فرماندهی:
– فرماندهی در قرارگاه خاتمالانبیا
– مشارکت در عملیاتهای جنگهای نامنظم
– نقش کلیدی در مدیریت شورشهای کردستان و جنگ ایران و عراق
– سالهای فعالیت نظامی: از ۱۳۵۸ آغاز و در دورههای مختلف تا ۱۳۶۲ ادامه داشته باشد
پیشینه علمی و فقهی
– رشته تخصصی: اصول فقه و تفسیر قرآن
– تحصیلات حوزوی:
– سطح: دروس سطح و درس خارج
– محل تحصیل: حوزه علمیه قم، نجف و مشهد
– مرتبه فقهی: آیتالله العظمی
آثار و تالیفات سید علی خامنه ای
برخی آثار وی عبارت اند از:
طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن پرتویی از نهج البلاغه ترجمه کتابهایی چون المستقبل لهذا الدين اثر سید قطب تدریس سید علی خامنه ای از زمان حضور در مشهد خامنه ای به تدریس مشغول بوده است. او ابتدا در سطوح عالی مانند رسائل، مکاسب و کفایه تدریس میکرد و پس از انقلاب نیز در دوره ریاست جمهوری به تدریس تفسیر ادامه داد.
در محضر قرآن صلح امام حسن (ع) اثر شیخ راضی آل یاسین.
از سال ۱۳۶۹ تدریس خارج فقه را آغاز کرد و در حال حاضر مباحث جهاد قصاص و مکاسب محرمه را تدریس میکند کلاسهای او حدود ۵۰۰ نفر شرکت کننده دارد.
ادبیات سید علی خامنه ای
آیتالله سید علی خامنهای از دوران کودکی به ادبیات و شعر علاقهمند بود و با سبکهای مختلف ادبی آشنایی پیدا کرد. او در کنار تحصیل علوم دینی، مطالعهی رمانها و آثار برجستهی ادبی جهان را دنبال میکرد و همواره بر اهمیت زبان فارسی تأکید داشت. از نگاه او، زبان فارسی نهتنها ابزار بیان احساسات و اندیشههاست، بلکه نقشی کلیدی در انتقال فرهنگ، دین و تمدن ایفا کرده است.
در سال ۱۳۹۸، ایشان نسبت به تضعیف زبان فارسی ابراز نگرانی کرد و از رسانهها بهویژه صداوسیما خواست تا از رواج واژگان بیگانه خودداری کنند.
شعر و فعالیتهای ادبی آیتالله خامنهای
آیتالله خامنهای در مشهد عضو انجمنهای ادبی همچون “فردوسی” و “فرّخ” بود و شعرهایی سروده که تخلص «امین» را برای خود برگزیده بود. او اشعارش را در دفترچهای با عنوان «سفینه غزل» مینوشت. متأسفانه این دفتر شعر در دوران ساواک مصادره شد و هرگز به او بازگردانده نشد.
در جمهوری اسلامی ایران، سنتی فرهنگی از دوران ریاستجمهوری آیتالله خامنهای شکل گرفت که تاکنون نیز در دوره رهبری ایشان ادامه یافته است. هر سال در شب نیمه رمضان، شاعران ایرانی و فارسیزبانان دیگر کشورها به دیدار رهبر انقلاب میروند.
برخی معتقدند این دیدارها بیش از آنکه به تبادل اندیشه و نقد ادبی بینجامد، بیشتر جنبهی فرمایشی دارد و شاعران نقش اجراکنندهی خواستهای رهبری را ایفا میکنند.
در این نشستها، شعرهایی از شاعران داخلی و خارجی، از جمله از کشورهای افغانستان، تاجیکستان، پاکستان، آذربایجان، عراق، هند، اوکراین و ترکیه خوانده میشود. شاعران غیرایرانی اشعار خود را به زبان مادری میخوانند و دیگر شرکتکنندگان آثارشان را به فارسی ارائه میکنند.
دیدار شاعران با رهبر
در جمهوری اسلامی ایران، سنتی فرهنگی از دوران ریاستجمهوری آیتالله خامنهای شکل گرفت که تاکنون نیز در دوره رهبری ایشان ادامه یافته است. هر سال در شب نیمه رمضان، شاعران ایرانی و فارسیزبانان دیگر کشورها به دیدار رهبر انقلاب میروند.
برخی معتقدند این دیدارها بیش از آنکه به تبادل اندیشه و نقد ادبی بینجامد، بیشتر جنبهی فرمایشی دارد و شاعران نقش اجراکنندهی خواستهای رهبری را ایفا میکنند.
در این نشستها، شعرهایی از شاعران داخلی و خارجی، از جمله از کشورهای افغانستان، تاجیکستان، پاکستان، آذربایجان، عراق، هند، اوکراین و ترکیه خوانده میشود. شاعران غیرایرانی اشعار خود را به زبان مادری میخوانند و دیگر شرکتکنندگان آثارشان را به فارسی ارائه میکنند.
مرجعیت سید علی خامنه ای
پس از درگذشت آیتالله محمدعلی اراکی در آذر ۱۳۷۳، بحث مرجعیت آیتالله خامنهای در محافل حوزوی و سیاسی مطرح شد. برخی علما و نهادهای دینی ایشان را دارای صلاحیت مرجعیت دانستند و از او حمایت کردند، اما چهرههایی مانند آیتالله منتظری و سید محمد حسین فضلالله با این نظر موافق نبودند.
آیتالله خامنهای نخستین اثر فقهی خود را در سال ۱۳۷۱ منتشر کرد. در همین دوره، رسانههای رسمی او و اکبر هاشمی رفسنجانی را با عنوان «آیتالله» معرفی کردند، امری که با نقدها و پرسشهایی درباره جایگاه فقهی و حوزوی آنها مواجه شد.
یکی از محورهای مخالفت این بود که طبق فقه شیعه و قانون اساسی، رهبر باید واجد شرایط علمی و تقوایی باشد تا بتواند مرجع تقلید شود. با این حال، آیتالله خمینی در نامهای در سال ۱۳۶۸ اعلام کرد که مرجع تقلید بودن برای رهبری ضروری نیست و «مجتهد عادل» بودن با تأیید مجلس خبرگان کافی است.
سید علی خامنه ای رهبر ایران
بر اساس شاخص دموکراسی مجلهٔ اکونومیست، حکومت علی خامنهای یک رژیم اقتدارگرا به شمار میرود.
او در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۸، به ترتیب در رتبههای هجدهم و هفدهم از فهرست قدرتمندترین افراد جهان قرار گرفت. سبک رهبری عملگرا و نگاه منطقیاش، او را از بسیاری از رهبران پیشین جمهوری اسلامی متمایز کرده است.
با این حال، منتقدان بر این باورند که خامنهای خود را بینیاز از نقد میداند و توانایی پذیرش اشتباهات و تغییر مسیر را ندارد.
بهگفته تحلیلگرانی چون کریم سجادپور، خامنهای را میتوان قدرتمندترین رهبر خاورمیانه دانست. نفوذ او بیشتر در پشتپرده و از طریق نهادهایی اعمال میشود که وفاداری کامل به شخص او دارند.
نام او در فهرست دشمنان آزادی رسانهها قرار گرفته و در سال ۲۰۰۰ یکی از ۱۰ دشمن اصلی آزادی بیان معرفی شد.
قانون اساسی جمهوری اسلامی، اختیارات گسترده و کمسابقهای به رهبر داده است، و دیوید والچنسکی، او را نهمین دیکتاتور زنده دنیا معرفی کرده است.در فوریه ۲۰۲۴ متا حسابهای او را به دلیل نقض قواعد مربوط به ترویج سازمانها و افراد خطرناک مسدود کرد.
دیدگاه های اقتصادی خامنه ای
آیتالله خامنهای پایههای اقتصاد اسلامی را بر «افزایش ثروت ملی» و «توزیع عادلانه با هدف رفع محرومیت» میداند. از نظر او، هر برنامهای که بتواند این دو اصل را محقق کند، معتبر و قابل قبول است.
در سال ۱۳۸۹، وی مفهوم «اقتصاد مقاومتی» را مطرح کرد و آن را اقتصادی توصیف کرد که ضمن حفظ رشد اقتصادی، آسیبپذیری کشور را در برابر تحولات جهانی کاهش میدهد و بر نقش مردم در آن تأکید دارد.
او بر «جهش تولید» تأکید ویژه دارد و آن را راهکاری کلیدی برای اصلاح شاخصهای اقتصادی، کاهش بیکاری، رونق صادرات، افزایش درآمد ارزی و در نهایت دستیابی به استقلال اقتصادی میداند.
همچنین، پس از واقعه کشتار یزد، نامهای اعتراضی منتشر کرد و در تیرماه ۱۳۵۷، بهدنبال اعتراض طلاب به تبعید ایشان، این تجمع با سرکوب نیروهای امنیتی مواجه شد.
تبعید سید علی خامنه ای
او پس از تبعید به جیرفت، همچنان به فعالیتهای سیاسی خود ادامه داد و مدتی بعد به کهنوج رفت تا مبارزاتش را گسترش دهد. در مهرماه ۱۳۵۷ راهی مشهد شد و با برگزاری سخنرانیها و افشاگریهای سیاسی، نقشی مهم در پیشبرد اهداف انقلابی ایفا کرد.
با اقامت امام خمینی در فرانسه، او نیز خواستار بازگشت رهبر انقلاب شد و با حضور فعال در تظاهرات و اعتراضات مشهد، همصدا با مردم به مبارزه ادامه داد.
در دیماه همان سال در کنار دیگر مبارزان، در تظاهرات ضد حکومتی شرکت کرد و در روز عاشورا، خطبههایی بر ضد رژیم ایراد کرد که بازتاب گستردهای داشت.
پس از پیروزی انقلاب، به تهران رفت و در نهادهایی چون کمیته تبلیغات و شورای انقلاب، نقش تأثیرگذاری برعهده گرفت. او همچنین در تحصنها و انتشار اعلامیههای انقلابی مشارکت فعالی داشت.
پیروزی انقلاب و سید علی خامنه ای
در ۲۳ دی ۱۳۵۷ ، روح الله خمینی شورای انقلاب اسلامی را تشکیل داد و روز بعد شاه از ایران خارج شد. پس از خروج شاه و شکست دولت شاپور بختیار خمینی در ۱۲ بهمن از فرانسه به ایران بازگشت.
با اعلام بی طرفی ارتش در ۱۵ بهمن، دولت موقت به رهبری مهدی بازرگان تشکیل شد. سرانجام در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷، انقلاب اسلامی به پیروزی رسید.
سید علی خامنه ای پس از انقلاب ۱۳۵۷ پس از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷، وی به سرعت در مسئولیتهای مهمی منصوب شدعضو شورای انقلاب اسلامی
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی (دوره اول)
امام جمعه موقت تهران از (۱۳۵۹)
نماینده امام در شورای عالی دفاع رئیس جمهور ایران (۱۳۶۰-۱۳۶۸) – دومین رئیس جمهور پس از ابوالحسن بنی صدر عضو حزب جمهوری اسلامی تا انحلال آن.
آیت الله خامنه ای پس از انقلاب پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ آیت الله خامنه ای به سرعت در مناصب کلیدی منصوب شد. او عضو شورای انقلاب امام جمعه تهران نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی و یکی از شخصیتهای موثر در شکل گیری ساختار جدید نظام جمهوری اسلامی بود.
دیدگاههای اقتصادی خامنهای
سید علی خامنهای اقتصاد اسلامی را بر دو رکن اصلی «افزایش ثروت ملی» و «توزیع عادلانه و رفع محرومیت» بنیان نهاده و هر برنامهای را که این اصول را تحقق بخشد، قابل قبول میداند.
در سال ۱۳۸۹، او مفهوم «اقتصاد مقاومتی» را معرفی کرد؛ اقتصادی که ضمن حفظ رشد اقتصادی، توان مقابله با نوسانات و تهدیدات جهانی را داشته و متکی به ظرفیتهای داخلی و مشارکت مردم باشد.
خامنهای به ویژه بر اهمیت جهش تولید تأکید دارد و آن را کلید بهبود شاخصهای اقتصادی، کاهش نرخ بیکاری، افزایش صادرات، تقویت درآمد ارزی و ارتقای استقلال اقتصادی کشور میداند.
دیدگاههای نظامی خامنهای
خامنهای بر لزوم تقویت توان نظامی ایران تأکید میکند تا از وقوع جنگ جلوگیری شود و حضور منطقهای و قابلیتهای موشکی کشور را غیرقابل مذاکره میداند.
پس از شهادت سردار قاسم سلیمانی، وی وعده داد انتقام سختی از دشمنان خواهد گرفت و خواستار پایان نفوذ آمریکا در منطقه شد.
اگرچه فتوا صادر کرده است که تولید و استفاده از سلاحهای هستهای حرام است، اما شواهدی وجود دارد که برنامههای مخفیانهای برای دستیابی به سلاح هستهای دنبال میشود که باعث نگرانی و تردید در اروپا شده است.
خامنهای اهمیت فناوری هستهای در زمینههای غیرنظامی را بارها تأکید کرده است، اما این فتوا مورد بحث و اختلاف است و آمریکا اعلام کرده تصمیمات خود را بر اساس این فتوا اتخاذ نمیکند.
خامنه ای عضویت در شورای انقلاب
در دوران ابتدایی انقلاب اسلامی، آیتالله خامنهای با عضویت در شورای انقلاب، حضوری فعال و مؤثر داشتند. این شورا، که به فرمان آیتالله خمینی در آبانماه ۱۳۵۷ شکل گرفت و در ۲۲ دیماه همان سال رسماً آغاز به کار کرد، نقشی محوری در هدایت امور کشور ایفا نمود.
آیتالله خامنهای، به پیشنهاد شهید مرتضی مطهری در دیماه به عضویت این شورا درآمدند و در فرآیند تصمیمگیریهای کلان، از جمله مذاکره با مقامات داخلی و خارجی، مشارکت داشتند.
ایشان در تمام طول فعالیت شورا، به عنوان عضو ثابت حضور داشتند. در تیرماه ۱۳۵۸ نیز، به سمت معاونت امور انقلاب وزارت دفاع منصوب شدند. علاوه بر این، عضویت در کمیسیون وزرای امنیتی، مسئولیت مرکز اسناد و سرپرستی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز از دیگر مسئولیتهای ایشان در آن مقطع حساس بود.
ترجمههای سید علی خامنهای
آیتالله خامنهای نویسنده و مترجم چندین اثر دینی، فرهنگی و اجتماعی است. از آثار معروف او میتوان به «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» و «پرتویی از نهجالبلاغه» اشاره کرد. او همچنین ترجمههایی از عربی به فارسی دارد و همواره بر نقش فرهنگ در سیاست تأکید داشته است.
آثار و تالیفات سید علی خامنهای
برخی آثار وی عبارتاند از:
- طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن
- پرتویی از نهجالبلاغه
- در محضر قرآن
- ترجمه کتابهایی چون:
- المستقبل لهذا الدین اثر سید قطب
- صلح امام حسن (ع) اثر شیخ راضی آلیاسین.
جایگاه خامنهای در جهان
کریم سجادپور و شماری از تحلیلگران، آیتالله خامنهای را بهعنوان قدرتمندترین رهبر منطقه خاورمیانه معرفی میکنند و معتقدند قدرت او عمدتاً از طریق نهادهای وفادار و پنهان در نظام جمهوری اسلامی اعمال میشود.
او در فهرست «دَرندگان آزادی رسانهها» جای دارد و در سال ۲۰۰۰ بهعنوان یکی از ده دشمن اصلی آزادی بیان شناخته شده است.
قانون اساسی جمهوری اسلامی اختیارات گسترده و بیحد و حصر رهبر را تضمین میکند و دیوید والچنسکی وی را در رتبه نهم فهرست «دیکتاتورهای زنده جهان» قرار داده است.
در فوریه ۲۰۲۴، شرکت متا حسابهای مرتبط با او را بهدلیل نقض قوانین مربوط به ترویج سازمانها و افراد خطرناک مسدود کرد.
سیاست داخلی سید علی خامنهای
دوران رهبری سید علی خامنهای با برگزاری پنجمین دوره انتخابات ریاستجمهوری و همهپرسی اصلاح قانون اساسی آغاز شد. روابط او با روسای جمهور مختلف ایران متفاوت بوده است؛ به گونهای که با هاشمی رفسنجانی رابطهای مثبت داشت، اما در دوره ریاستجمهوری محمود احمدینژاد این ارتباط دچار تنش شد.
در دوره حسن روحانی، مذاکرات هستهای و توافق برجام به وقوع پیوست، اما پس از خروج آمریکا از برجام، خامنهای این اقدام را مورد انتقاد قرار داد. در زمینه سلامت، او واردات واکسن کرونا را ممنوع کرد و بر تولید واکسن داخلی تأکید داشت.
سید علی خامنهای همچنین سیاستهای اقتصادی و علمی مانند حمایت از تحقیقات در زمینه سلولهای بنیادی را بهطور جدی پیگیری کرد.
سیاست خارجی سید علی خامنهای
در عرصه سیاست خارجی، خامنهای اصول دفاع از مسلمانان و مقابله با استثمار و استعمار را سرلوحه اقدامات خود قرار داده است. او از جبهه مقاومت در منطقه حمایت کرده و سیاستهای منطقهای ایران را مخالف سیاستهای آمریکا میداند.
خامنهای مواضع سختگیرانهای در برابر مداخلات عربستان سعودی اتخاذ کرده و از محور مقاومت در سوریه پشتیبانی میکند. همچنین وی رفتارهای ظالمانه علیه مسلمانان روهینگیا را محکوم کرده و از مقاومت و حمایت از ملت سوریه در سیاست منطقهای سخن گفته است.
⏬مقالات پیشنهادی⏬
آتشبس ایران و اسرائیللقب فرناندو گاگودوران ورزشی فرناندو گاگو
رهبر با تدبر